Συγκαλυμμένη κατάθλιψη: τα σημάδια που μπορούν να σας υποψιάσουν.

  Πολλοί είναι οι άνθρωποι που περνούν όλη τους τη ζωή, προσπαθώντας να κρύψουν την κατάθλιψη τους και καλύπτοντας τα συμπτώματά τους με το να έχουν συνεχώς «ένα χαρούμενο προσωπείο» προς τους γύρω τους. Τα άτομα με συγκαλυμμένη κατάθλιψη πολύ συχνά δεν επιθυμούν να αναγνωρίσουν τη σοβαρότητα των καταθλιπτικών τους συμπτωμάτων. Αισθάνονται ότι εάν απλά συνεχίσουν τη ζωή τους, η κατάθλιψη θα υποχωρήσει από μόνη της. Αυτός είναι άλλωστε και ο τρόπος με τον οποίον έχει μεγαλώσει η πλειοψηφία των ατόμων γενικά : «δεν μιλάμε για τα συναισθήματα μας και δεν επιβαρύνουμε τους άλλους με τις δυσκολίες μας». Αλλά αν κάποιος συγγενής σας ή φίλος σας υποφέρει και προσπαθεί να κρύψει ή να καλύψει τη κατάθλιψη του/ της, υπάρχουν κάποια σημάδια που μπορούν να σας βοηθήσουν να αναγνωρίσετε αυτό που προσπαθεί με τόσο κόπο να καλύψει.

· Παρουσιάζει διαταραχές στον ύπνο και στη κατανάλωση φαγητού ή ποτού.

Όταν ένα άτομο φαίνεται να έχει παρουσιάσει αλλαγές στον τρόπο που κοιμάται ή τρώει, αυτό είναι μια ένδειξη ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά. Ο ύπνος είναι θεμελιώδης λίθος για την καλή σωματική και ψυχική υγεία. Επομένως, όταν ένα άτομο δεν μπορεί να κοιμηθεί ή κοιμάται υπερβολικά πολύ κάθε μέρα, αυτό είναι ένα σημάδι συγκαλυμμένης κατάθλιψης. Το ίδιο ισχύει και με την μειωμένη ή υπερβολική κατανάλωση φαγητού ή ποτού.

· Παρουσιάζει συχνά κόπωση και αδυναμία.

Πολύ συχνά το άτομο που υποφέρει από συγκαλυμμένη κατάθλιψη, σωματοποιεί τα συμπτώματά του, εμφανίζοντας ανεξήγητα προβλήματα υγείας, όπως πονοκεφάλους, πόνους στη μέση και στον αυχένα, ευερέθιστο έντερο με δυσκοιλιότητα, δυσπεψία και διάρροια, ξηροστομία κτλ. Επίσης, μπορεί να εμφανίσει εύκολη κόπωση σε καθημερινές δραστηριότητες, χωρίς να υπάρχει κάποιο οργανικό πρόβλημα.

· Έχει συνεχώς μια «χαρούμενη μάσκα» στο πρόσωπο του και συχνά βρίσκει δικαιολογίες για να αποφύγει τις κοινωνικές επαφές.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η «χαρούμενη μάσκα» πέφτει όσο περισσότερο χρόνο περνάει κανείς με το άτομο που την φοράει και έτσι αποκαλύπτεται η πραγματικότητα που βρίσκεται πίσω από αυτήν. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον το άτομο με συγκαλυμμένη κατάθλιψη προσπαθεί να μην περνά χρόνο με τους γύρω του, εκτός από τον απολύτως αναγκαίο. Φαίνεται να έχει μια έτοιμη δικαιολογία για να αποφύγει την οποιαδήποτε κοινωνική επαφή.

· Οι συζητήσεις του στρέφονται συχνά γύρω από υπαρξιακά ή φιλοσοφικά θέματα.

Η συζήτηση με ένα άτομο που υποφέρει από συγκαλυμμένη κατάθλιψη, στρέφεται συχνά γύρω από φιλοσοφικά ζητήματα, όπως το νόημα της ζωής και ο θάνατος. Μπορεί ακόμη να μιλάει για περιστασιακές σκέψεις να κάνει κακό στον εαυτό του ή να εύχεται να πεθάνει. Μπορεί να μιλάει για το αέναο ταξίδι της αναζήτησης της ευτυχίας ή ενός καλύτερου μονοπατιού στη πορεία της ζωής. Αυτά τα θέματα συζήτησης δείχνουν ότι το άτομο παλεύει εσωτερικά με πιο σκοτεινές και παθολογικές σκέψεις, τις οποίες δεν τολμά να μοιραστεί ανοικτά.

· Μπορεί να αναζητήσει βοήθεια, αλλά συχνά το αναιρεί.

Το άτομο με συγκαλυμμένη κατάθλιψη παλεύει για να κρατήσει τα συμπτώματα του κρυφά. Κάποιες φορές ωστόσο, αποκαλύπτει το πώς σκέφτεται και αισθάνεται σε κάποιον από τους γύρω του ή μπορεί να κάνει το πρώτο βήμα και να κλείσει ένα ραντεβού με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας και ίσως κιόλας να πάει και στο πρώτο ραντεβού. Αλλά, συχνά όλο αυτό το αναιρεί την επόμενη ημέρα όταν συνειδητοποιήσει ότι το να αναζητήσει βοήθεια για την κατάθλιψη του, θα σημαίνει ότι όντως πάσχει από κατάθλιψη. Αυτή είναι μια παραδοχή που πολύ συχνά ένα άτομο που υποφέρει από συγκαλυμμένη κατάθλιψη, δυσκολεύεται να κάνει.

· Αισθάνεται και βιώνει τα συναισθήματα του πιο έντονα από το κανονικό.

Συχνά το άτομο με συγκαλυμμένη κατάθλιψη νιώθει τα συναισθήματα του πιο έντονα απ’ ό,τι οι άλλοι. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι κάποιος που συνήθως δεν κλαίει όταν παρακολουθεί μια ταινία, ξαφνικά να ξεσπάσει σε κλάματα κατά τη διάρκεια μιας συγκινητικής σκηνής. Ή κάποιος που δεν θυμώνει συνήθως εύκολα, ξαφνικά να ξεσπάσει όταν συναντήσει κίνηση στον δρόμο ή κάποιος άλλος οδηγός του κόψει τον δρόμο. Ή κάποιος που δεν είναι καθόλου εκδηλωτικός στα συναισθήματα του, ξαφνικά να σας λέει ότι σας αγαπάει.

· Αντιλαμβάνεται τα πράγματα πιο απαισιόδοξα από το συνηθισμένο.

Το φαινόμενο αυτό λέγεται «καταθλιπτικός ρεαλισμός», το οποίο σημαίνει ότι το άτομο που υποφέρει από κατάθλιψη, έχει μια περισσότερο ρεαλιστική εικόνα για τον κόσμο γύρω του, σε αντίθεση με κάποιο άτομο που δεν πάσχει από κατάθλιψη και που τείνει να είναι πιο αισιόδοξο και να έχει περισσότερες προσδοκίες, συχνά και μη ρεαλιστικές. Συχνά το άτομο με συγκαλυμμένη κατάθλιψη δεν κάνει σχέδια ή όνειρα για το μέλλον.

· Θυμός και ευερεθιστότητα.

Κάποιες φορές, η κατάθλιψη δεν μοιάζει με την κατάθλιψη. Ο έντονος θυμός και η αυξημένη ευερεθιστότητα- δηλαδή όταν το άτομο είναι ευερέθιστο σχεδόν πάντοτε και με όλους- μπορεί να είναι μια ένδειξη συγκαλυμμένης κατάθλιψης.

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας και τους άλλους;

Αν αντιληφθείτε ότι κάποιος συγγενής σας ή φίλος σας υποφέρει από κατάθλιψη, προσπαθήστε να συζητήσετε μαζί του/ της για τα προβλήματα του. Προσφέρετε την βοήθειά σας. Προσπαθήστε να μην μειώσετε τα συναισθήματα του, ούτε να υποτιμήσετε τα προβλήματα του, χρησιμοποιώντας εκφράσεις τύπου «δεν είναι τίποτα αυτό που περνάς», «θα περάσει», «εγώ έχω περάσει χειρότερα» κτλ. Μπορείτε να τον/ την βοηθήσετε με τις καθημερινές δουλειές, καθώς η κατάθλιψη απορροφάει όλη την σωματική και ψυχική ενέργεια ενός ατόμου. Μπορείτε να τον/ την ενθαρρύνετε να κάνει κάποια πράγματα, αλλά δεν είναι βοηθητικό να τον/την πιέσετε ή τον/ την αναγκάσετε. Και το πιο σημαντικό απ’ όλα: αναζητήστε βοήθεια από ειδικό ψυχικής υγείας.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΤΟΥΜΠΑ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ