Ο ρόλος και η λειτουργία της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων

 

Η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων ιδρύθηκε το 2002 υπό την επιστημονική ευθύνη της ΚΛΙΜΑΚΑ (αρ. απόφασης Υπουργείου Υγείας Υ5Β/οικ93667/25-9-2002), προκειμένου να παράσχει τις υπηρεσίες της στο νησιωτικό χώρο των ΝΑ Κυκλάδων και ειδικότερα στα νησιά: Νάξος, Ίος, Αμοργός, Σίκινος, Φολέγανδρος, Σαντορίνη, Θηρασιά, Ανάφη, Δονούσα, Σχοινούσα, Ηρακλειά και Κουφονήσι. Έδρα της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας ορίστηκε η Νάξος, λόγω της κομβικής θέσης του νησιού που καθιστά πιο εύκολη την μετάβαση στον υπό κάλυψη γεωγραφικό χώρο.

Η συγκεκριμένη περιοχή καταλαμβάνει περίπου το ένα τρίτο του νομού Κυκλάδων και πρόκειται για ένα σύμπλεγμα που καλύπτει συνολικά μια περιοχή 850 τετραγωνικών χιλιομέτρων και αποτελείται από νησιά, πολύ μικρά τα περισσότερα, με περιορισμένες αναπτυξιακές δομές και συχνά προβληματική, μη καθημερινή πρόσβαση λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών και του ελλιπούς ακτοπλοϊκού δικτύου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και στα μεγαλύτερα νησιά της ακτίνας δράσης της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας, όπως η Νάξος ή η Σαντορίνη, υπήρχε παντελής απουσία επαγγελματιών ψυχικής υγείας. Όσοι κάτοικοι χρειάζονταν ψυχιατρική περίθαλψη ή/και ψυχολογική υποστήριξη έπρεπε να επισκεφθούν το Νοσοκομείο της Σύρου, ή κάποια από τις υπηρεσίες της Αθήνας.

Από το 2021, η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων ενισχύει το Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο Μεγίστης με Μονάδα Τηλεψυχιατρικής, προκειμένου να καλυφθούν πλήρως οι ανάγκες των κατοίκων και των επισκεπτών του ακριτικού νησιού στα πεδία των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής στήριξης. Επισημαίνεται ότι το νησί της Μεγίστης εντάσσεται πιλοτικά στην ακτίνα δράσης της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων, δεδομένου ότι αναμένεται η επέκταση της παροχής των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και η εγκατάσταση και λειτουργία επιπλέον Μονάδων Τηλεψυχιατρικής σε ακριτικά νησιά και γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές.

Στα νησιά της Νάξου, της Σαντορίνης, της Ίου, της Αμοργού και της Μεγίστης υπάρχει εγκατεστημένος εξοπλισμός τηλεψυχιατρικής, καθώς και ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος, γεγονός που καθιστά τη σύνδεση με την ψυχιατρική υπηρεσία της Αθήνας δυνατή σε 24ωρη βάση, 365 μέρες τον χρόνο.   

​

Στόχοι της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας είναι:

​

·         Διάγνωση και θεραπεία ψυχικών διαταραχών

·         Ψυχιατρική και ψυχολογική αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών (παρέμβαση στην κρίση)

·         Ψυχιατρική παρακολούθηση χρόνιων ψυχικά πασχόντων

·         Ψυχοεκπαίδευση χρόνιων ψυχικά ασθενών και των οικογενειών τους

·         Ψυχολογική υποστήριξη σε ενήλικες και εφήβους άνω των 17 ετών

 

Τι υπηρεσίες προσφέρει η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων;

​

Οι υπηρεσίες της Μονάδας παρέχονται ΔΩΡΕΑΝ και αφορούν την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ανάλογα με τις ανάγκες και της περιοχής παρέμβασης, σε επίπεδο πρόληψης, θεραπευτικής παρέμβασης και επανένταξης.

​

Σε επίπεδο ΠΡΟΛΗΨΗΣ

​

• Προγράμματα πρόληψης και προαγωγής της ψυχικής υγείας μέσω ομιλιών, ημερίδων, σεμιναρίων και εκπαιδεύσεων

• Υλοποίηση προγραμμάτων ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και αγωγής υγείας της τοπικής κοινότητας

• Σχεδιασμό και εφαρμογή προγράμματος προληπτικής ιατρικής στον τομέα ψυχικής υγείας

• Συμβολή στη δημιουργία υποστηρικτικών δομών για τα άτομα και τις ομάδες υψηλού κινδύνου και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού

• Έρευνα και καταγραφή των αναγκών της κάθε περιοχής

• Συνεργασία και βοήθεια στους φορείς πρωτοβάθμιας φροντίδας και αναβάθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας

• Παρεμβάσεις στην Α’βάθμια και Β’βάθμια εκπαίδευση με σκοπό την ενημέρωση μέσω σεμιναρίων σε καθηγητές, μαθητές και συλλόγους γονέων και κηδεμόνων

 

Σε επίπεδο ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

​

• Διάγνωση και αξιολόγηση ασθενών

• Συνταγογράφηση φαρμάκων

• Θεραπεία και Ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις

• Ψυχοεκπαίδευση- πληροφόρηση των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα σχετικά με όσα αντιμετωπίζουν και τη διευκόλυνση τους στη χρήση υπηρεσιών ψυχικής υγείας και πρόνοιας

• 24ωρη παρέμβαση στην κρίση (γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία 1018)

• Θεραπευτική αντιμετώπιση ατόμων εξαρτημένα από αλκοόλ και ουσίες

• Ιατρικές πραγματογνωμοσύνες

• Κατ' οίκον επισκέψεις 

• Εκδόσεις πιστοποιητικών 

 

Σε επίπεδο ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

​

• Παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικό-οικονομικής επανένταξης ψυχικά πασχόντων

• Συμβολή στη δημιουργία υποστηρικτικών δομών για τα άτομα και τις ομάδες υψηλού κινδύνου για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού

​

      Οι υπηρεσίες παρέχονται ΔΩΡΕΑΝ.

 

Οι στόχοι της Κινητής μονάδας Ψυχικής Υγείας καθιστούν απαραίτητη τη διασύνδεση με όσο το δυνατόν περισσότερες δομές της περιοχής. Για το λόγο αυτό οι διασυνδέσεις της Κινητής Μονάδας είναι πολυάριθμες:

​

·         Κέντρα Υγείας, αγροτικά ιατρεία και «Βοήθεια στο σπίτι»

·         Σχολεία-σύλλογοι γονέων

·         Δήμοι

·         Εισαγγελία

·         Αστυνομία

·         Εκπαιδευτικές διευθύνσεις

·         Εκκλησία

·         Κοινωνικές υπηρεσίες, πολιτιστικοί σύλλογοι κλπ

 

Σε ποιους πληθυσμούς απευθύνεται η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων;

​

Οι πληθυσμοί που εξυπηρετεί η Κινητή Μονάδα καλύπτουν όλο το ηλικιακό φάσμα του συνόλου των κατοίκων των νησιών και αναφέρονται συγκεκριμένα σε:

​

• Ενήλικες και εφήβους άνω των 17 ετών με ψυχικές ή αναπτυξιακές διαταραχές, σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, ουσιο-εξαστήσεις κλπ

• Ενήλικες και εφήβους άνω των 17 ετών που αναζητούν συμβουλευτική υποστήριξη και ψυχοεκπαίδευση 

• Εποχιακούς επισκέπτες Έλληνες και αλλοδαπούς που αντιμετωπίζουν κάποιο από τα ανωτέρω προβλήματα

• Στη ευρύτερη κοινότητα και σε επαγγελματικές ομάδες, όπως αστυνομικοί, εκπαιδευτικοί, ιατρονοσηλευτικό προσωπικό κλπ, όσον αφορά την ενημέρωση και εκπαίδευση αυτών σε θέματα ψυχικής υγείας