Το Καστελλόριζο, είναι ένα μικρό βραχώδες, αλλά πανέμορφο νησί στο πιο απομακρυσμένο νοτιοανατολικό σημείο της Ελλάδας και της Ευρώπης. Έχει αμφιθεατρική δόμηση με χρωματιστά όμοια σπίτια και το γραφικό λιμάνι με τα καΐκια, τα οποία αποτελούν την ομορφιά και την ταυτότητα του νησιού. Οι κάτοικοι του είναι απλοί, γνήσιοι και ευγενικοί. Η καθημερινότητα για τους κατοίκους κυλάει με ήρεμους ρυθμούς αλλά έρχονται συχνά αντιμέτωποι με δυσκολίες, ιδιαίτερα το χειμώνα λόγω της δυσμενούς θέσης του νησιού.
Τον χειμώνα, όπως στα περισσότερα νησιά αλλά πόσο μάλλον σε ένα ακριτικό μέρος, υπάρχει ελάχιστη κινητικότητα καθώς δεν υπάρχει τουρισμός και οι μόνιμοι κάτοικοι είναι λίγοι. Η κύρια απασχόληση των ντόπιων τους χειμερινούς μήνες είναι το ψάρεμα. Από μαγαζιά παραμένουν ανοιχτά μόνο τρία με τέσσερα καφέ – εστιατόρια , τα οποία τα επισκέπτονται κυρίως ένστολοι και εκπαιδευτικοί. Τα δρομολόγια πλοίου και αεροπλάνου είναι μειωμένα. Εδώ να τονίσουμε πως όλα τα τρόφιμα – εμπορεύματα έρχονται από την Ρόδο, γεγονός που πολλές φορές λόγω έντονων καιρικών συνθηκών αργούν να φθάσουν στο νησί, δημιουργώντας προβλήματα στην καθημερινότητα των κατοίκων. Το Καστελόριζο διαθέτει ένα φούρνο, ένα φαρμακείο και δύο σουπερμάρκετ συνολικά.
Την καλοκαιρινή περίοδο, η εικόνα του νησιού αλλάζει αισθητά. Ανοίγουν όλα τα μαγαζιά που βρίσκονται στο παραλιακό μέρος, ανοίγουν οι δουλειές και η καθημερινότητα γίνεται ολοένα και καλύτερη. Υπάρχει καθημερινή σύνδεση με Ρόδο και το νησί γίνεται πιο εύκολα προσβάσιμο τόσο για τους τουρίστες, όσο και για τους ντόπιους που μετακινούνται για τις βασικές τους ανάγκες. Έτσι, υπάρχει έντονη κινητικότητα στο νησί, δίνοντας ζωή και αλλάζοντας την διάθεση των κατοίκων.
Ωστόσο, η ζωή σε ένα ακριτικό μέρος, όπως το Καστελλόριζο, δεν παύει να δημιουργεί δυσκολίες όχι μόνο σε πρακτικά ζητήματα, όπως προμήθειες σε αναγκαία αγαθά, αλλά και σε θέματα που αφορούν την ψυχική υγεία των κατοίκων που μένουν εδώ στο νησί. Δεδομένου ότι το νησί είναι γεωγραφικά απομακρυσμένο και ότι πολλοί κάτοικοι του, λόγω της φύσεως της εργασίας τους, βρίσκονται μακριά από τις οικογένειές τους, έχοντας λίγες δυνατότητες μετακίνησης, δημιουργούνται πάγιες ανάγκες για ψυχολογική και ψυχιατρική υποστήριξη καθώς και ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σε θέματα ψυχικής υγείας.
Η ψυχική υγεία αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της συνολικής υγείας και ευημερίας, το ίδιο σημαντική με την σωματική υγεία. Η καλή ψυχική υγεία βοηθά τα άτομα να ξεπεράσουν τις προκλήσεις και τις δυσκολίες της ζωής, να έχουν ψυχική ανθεκτικότητα και να αναπτύσσουν υγιείς σχέσεις με τους γύρω τους.
Η ψυχιατρική και ψυχολογική υποστήριξη των κατοίκων γεωγραφικά απομακρυσμένων περιοχών με την εφαρμογή των μεθόδων της τηλεψυχιατρικής, είναι ένα πεδίο που έχει εφαρμοστεί με επιτυχία και αποτελεσματικότητα εδώ και πολλά χρόνια σε χώρες του εξωτερικού. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι αγροτικές περιοχές της Αυστραλίας, καθώς και γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές σε κομητείες των ΗΠΑ, όπου οι άνθρωποι ζουν απομονωμένοι, με δυσκολίες πρόσβασης σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας και ερχόμενοι αντιμέτωποι καθημερινά με δυσκολίες, όπως φυσικές καταστροφές και οικονομική ανασφάλεια.
Στην Ελλάδα, η ΚΛΙΜΑΚΑ ξεκίνησε το 2001 το πρώτο πρόγραμμα τηλεψυχιατρικής, εγκαινιάζοντας έναν σύγχρονο τρόπο παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας και δίνοντας τη δυνατότητα σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας να παρέχουν τις ιατρικές τους γνώσεις σε άτομα από όλη την περιφέρεια. Από τότε, ο φορέας έχει αξιοποιήσει αποτελεσματικά τις εφαρμογές της τηλεψυχιατρικής τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Αξιοποιώντας την επιστημονική γνώση της, τόσο στη κοινοτική ψυχιατρική, όσο και στην εφαρμογή των συστημάτων της τηλεψυχιατρικής, η Κεντρική Ψυχιατρική Υπηρεσία της ΚΛΙΜΑΚΑ στην Αθήνα υποστηρίζει από το 2002 τη λειτουργία της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων, παρέχοντας υπηρεσίες ψυχικής υγείας στο νησιωτικό χώρο και δίνοντας τη δυνατότητα στους κατοίκους γεωγραφικά απομακρυσμένων περιοχών να αποκτήσουν ισότιμη πρόσβαση σε αυτές. Από τον Μάϊο, το Καστελλόριζο εντάσσεται πιλοτικά στα νησιά της ακτίνας δράσης της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων, ανοίγοντας τον δρόμο για την διαμόρφωση ενός Δικτύου Νησιών για την Ψυχική Υγεία, στο πλαίσιο του οποίου θα ενταχθούν ένα σύνολο συντονισμένων πρωτοβουλιών και δράσεων στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της κοινωνικής συνοχής.
Βασιλική Πλούμη
Διοικητική υπάλληλος
Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας
ΝΑ Κυκλάδων
Παράρτημα Καστελλόριζου
Comments