Άνδρες VS γυναίκες στην κατάθλιψη: διακριτές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων.

  Η κατάθλιψη αποτελεί μια ασθένεια με προσωπικές, επαγγελματικές και κοινωνικές προεκτάσεις. Τα τελευταία χρόνια η συχνότητα εμφάνισής της φαίνεται να αυξάνεται ραγδαία και περιλαμβάνεται στις κυριότερες αιτίες αναπηρίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

  Παρά το γεγονός ότι η κατάθλιψη αφορά σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, πολύ συχνά κατά τη μέση ηλικία, 35-45 ετών, η αναλογία εμφάνισης στο γυναικείο φύλο φαίνεται να είναι διπλάσια συγκριτικά με τον ανδρικό πληθυσμό (2:1) σε όλες τις μορφές κατάθλιψης.

  Ενώ επικρατεί ευρέως η άποψη ότι δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών στα συμπτώματα που εμφανίζουν κατά τη διάρκεια καταθλιπτικών επεισοδίων, πρόσφατες έρευνες υποδεικνύουν ότι εντέλει υπάρχουν λεπτές διαφορές στο προφίλ των συμπτωμάτων. Στις γυναίκες η κατάθλιψη παρουσιάζεται νωρίτερα, με τη μορφή δυσμενέστερης και πιο παρατεταμένης πορείας, μεγαλύτερη συχνότητα υποτροπών και αυξημένη συχνότητα συννόσησης με άλλες ψυχικές, αγχώδεις και διατροφικές διαταραχές. Οι άνδρες φαίνεται να ανταποκρίνονται ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά στη θεραπεία. Παρ’ όλα αυτά, οι άνδρες αυτοκτονούν πιο συχνά, μια πράξη που συνδέεται στενά με την ύπαρξη κατάθλιψης.

  Σε σύγκριση με τις γυναίκες, οι άνδρες είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν τα ψυχολογικά συμπτώματα της κατάθλιψης ως σωματικές ασθένειες, οι οποίες θεωρούνται περισσότερο κοινωνικά αποδεκτές. Μπορεί να αναφέρουν ότι νιώθουν κουρασμένοι όλη την ημέρα και ότι παρουσιάζουν προβλήματα με διαταραχές ύπνου, υψηλά επίπεδα άγχους, πόνους στο στομάχι ή στη πλάτη/ ώμο, προβλήματα συγκέντρωσης και αναποφασιστικότητα. Μπορεί να κάνουν κατάχρηση αλκοόλ ή άλλων ουσιών. Συχνά είναι πιο οξύθυμοι, ευερέθιστοι και επιθετικοί.

  Έχουν συζητηθεί ποικίλοι παράγοντες εμφάνισης των διαφορών αυτών ανάμεσα στα δύο φύλα, παρότι οι ακριβείς αιτίες δεν έχουν διατυπωθεί επαρκώς. Ορμονικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο.

Παρακάτω μπορούμε περιγραφικά να δούμε τις διαφορές μεταξύ των δύο φύλων στην εκδήλωση της κατάθλιψης.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ:

• Κατηγορούν τον εαυτό τους

• Αισθάνονται λυπημένες και άχρηστες

• Αισθάνονται ανησυχία και φόβο

• Πολύ συχνά η κατάθλιψη συνοδεύεται από κρίσεις πανικού και από διατροφικές διαταραχές

• Αποφεύγουν τις συγκρούσεις

• Ψυχοκινητική επιβράδυνση

• Χρησιμοποιούν συχνά το φαγητό, τους φίλους και την αγάπη ως αυτοβοήθεια

• Είναι πιο πιθανόν να κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας

ΑΝΔΡΕΣ:

• Κατηγορούν τους άλλους

• Αισθάνονται θυμό και ευερεθιστότητα

• Αισθάνονται δυσπιστία και εσωστρέφεια

• Ταλαιπωρούνται από σωματικά συμπτώματα: ταχυκαρδία, αίσθημα σφιξίματος στο στήθος, επίμονοι πονοκέφαλοι, πεπτικά προβλήματα

• Τείνουν να δημιουργούν συγκρούσεις

• Ψυχοκινητική ανησυχία

• Χρησιμοποιούν συχνά το αλκοόλ, τη τηλεόραση, τον τζόγο και το σεξ για αυτοβοήθεια

• Διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από αυτοκτονία γιατί έχουν την τάση να χρησιμοποιούν πιο θανατηφόρες μεθόδους

 Έχουμε φτάσει επομένως σε ένα στάδιο που πιθανόν να μιλάμε για ενδοφαινότυπο της κατάθλιψης. Αυτό υποδεικνύει ότι μελέτες για τη κατάθλιψη θα πρέπει να μελετήσουν το κάθε ενδοφαινότυπο ξεχωριστά, ώστε να αναζητήσουμε και θεραπευτικές παρεμβάσεις που είναι ειδικές για το κάθε φύλο.

Παναγιώτα Τούμπα

Κλινική ψυχολόγος